Dikkat: Bu Davranışlar Sesi Bozuyor!

Ses hijyeni nedir?, Ses hijyeni nasıl sağlanır? Dr. Öğretim Üyesi Maral Yeşilyurt, 16 Nisan Dünya Ses Günü dolayısıyla ses hijyeninde dikkat edilmesi gerekenleri anlattı.

Dikkat: Bu Davranışlar Sesi Bozuyor!

Bizi Takip Et


16 Nisan Dünya Ses Günü sesin hayatımızdaki önemini ve yerini vurgulamak için 2002 yılından beri kutlanıyor. Bağırma, aşırı konuşma, çığlık atma, ses taklitleri, spor aktiviteleri sırasında ses suistimali ve sigara kullanma ses bozukluklarına yol açabiliyor. İnsanların yaklaşık % 7’si hayatlarının bir döneminde ses bozukluğu yaşıyor.

Ses sisteminin korunmasında ses hijyeninin önemini vurgulayan uzmanlar ses hijyeni için konuşurken veya performans gösterirken nefes desteğinin doğru kullanılmasını, sık ve şiddetli boğaz temizlemeden uzak durulmasını, günde en az iki litre kafeinsiz ve teinsiz sıvı tüketilmesini, bitki çaylarının sınırlı tüketilmesini tavsiye ediyor.

Üsküdar Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dil ve Konuşma Terapisi Dr. Öğretim Üyesi Maral Yeşilyurt, 16 Nisan Dünya Ses Günü dolayısıyla yaptığı değerlendirmede ses bozuklukları ve ses sağlığına ilişkin paylaşımda bulundu.

SESİN BİREYİN YAŞINA UYGUN OLMASI GEREKİYOR

Dr. Öğretim Üyesi Maral Yeşilyurt, sesin perde, şiddet, rezonans ve kalitesi gibi özelliklerin bir veya birkaçında meydana gelen anormallikler ve/veya sesin bireyin yaşına ve cinsiyetine uygun olmamasının ses bozukluğu olarak tanımlandığını söyledi.

BAĞIRMA VE AŞIRI KONUŞMA SES BOZUKLUĞUNA YOL AÇABİLİR

Ses bozukluğunun nedeninin yapısal olduğu gibi sonradan edinilmiş, psikojenik veya ses sistemini yanlış kullanıma bağlı olabileceğini de kaydeden Dr. Öğretim Üyesi Maral Yeşilyurt, “Bağırma, aşırı konuşma, çığlık atma, ses taklitleri, spor aktiviteleri sırasında ses suistimali, sigara kullanma kullanıma bağlı bozukluklara örnek olarak verilebilir.” dedi. 

İNSANLARIN %7’Sİ SES BOZUKLUĞU YAŞIYOR

Araştırmaların insanların yaklaşık % 7’sinin hayatlarının bir döneminde ses bozukluğu yaşadığını gösterdiğini kaydeden Dr. Yeşilyurt, “Ses  bozukluğu bireylerin yaşam kalitesini olumsuz yönde etkileyebilir. Şarkı sesi kullanıcıları-şarkıcılar, tiyatro sanatçıları, öğretmenler, din görevlileri, çağrı merkezi çalışanları gibi sesleri ile geçimlerini sağlayan profesyonel ses kullanıcılarında hafif bir ses bozukluğu bile maddi, sosyal, psikolojik sıkıntılara neden olabilir. Profesyonel ses kullanıcıları ile çalışan ses terapisi alanında uzman Dil ve Konuşma terapistleri bu durumun hassasiyetinin farkındadır. Ses terapisi ve rehabilitasyonu, sağlık bilimleri fakültesi veya sağlık bilimleri enstitüsünden mezun dil ve konuşma terapistlerinin sorumluluk alanları içindedir.” diye konuştu.

SES TERAPİSİ SESİ SAĞLIKLI HALE GETİRMEYİ HEDEFLİYOR

Ses terapisi ile amacın sesi sağlıklı hale getirmek olduğunu ifade eden Yeşilyurt, “Performans geliştirmesini ise şan eğitmenleri yapmaktadır. Ses bozukluğunu düzeltmeden performansa yönelik çalışmalar yapılırsa bu seste daha büyük ve kalıcı bozukluklara neden olabilir. Mesela kas gerilimin artması, ses telinde kanama, tek taraflı ses teli patolojilerinde karşı ses telinin de zedelenmesi veya ses teli kistinin patlayarak sulcus vokalise dönüşmesi görülebilir. Patolojinin ilerlememesi, daha büyük sorunlara yol açmaması için erken müdahale önemlidir.” uyarısında bulundu.

PROFESYONEL SES KULLANICILARI İÇİN ÖZEL ÇALIŞMALAR YAPILIYOR

Profesyonel ses kullanıcılarının ses bozukluğu yaşamadan koruyucu ve önleyici destek almalarının yine dil ve konuşma terapistlerinin sorumluluk alanına girdiğini kaydeden Dr. Öğretim Üyesi Maral Yeşilyurt, “Ses teli dediğimiz şey ‘V’ şeklinde bir  kastır. Bir kas ne kadar güçlüyse travmalara karşı o kadar dayanıklıdır. Profesyonel ses kullanıcılarında ses hijyenine yönelik farkındalığın kazandırılması, postür, nefes, fonasyon teknikleri ve ses egzersizleri ile koruyucu- önleyici çalışmalar yapılmaktadır.” diye konuştu. 

SES HİJYENİ İLE SES SİSTEMİNİN KORUNMASI HEDEFLENİYOR

Dr. Öğretim Üyesi Maral Yeşilyurt, zayıf ses hijyeni alışkanlıklarının pek çok ses bozukluğunun ortaya çıkmasına zemin hazırladığını belirterek ses sistemini korumaya yönelik tüm davranışlara ses hijyeni denildiğini kaydetti.

SES HİJYENİ İÇİN BU ÖNERİLERE KULAK VERİN!

Dr. Öğretim Üyesi Maral Yeşilyurt, ses hijyeninde dikkat edilmesi gereken maddeleri de şu şekilde sıraladı:

  1. Konuşurken veya performans gösterirken nefes desteğini doğru kullanın.
  2. Sık ve şiddetli boğaz temizleme, sık ve şiddetli öksürük ses tellerini tahriş edeceğinden bu davranışlardan kaçınmak gerekiyor.
  3. Ses tellerinin hidrasyonu, nemli tutulması ve tahriş edici maddelerden uzak durulması önemlidir. Günde en az iki litre kafeinsiz ve teinsiz sıvı tüketin. 
  4. Sigara içmeyin.
  5. Reflünüz  ve/veya alerjiniz varsa tedavi olun.
  6. Birçok bitki çayının da diüretik etkisi olduğundan, bitki çaylarını sınırlı için.
  7. Her gün yeterli uyumaya özen gösterin.
  8. Bağırarak konuşmayın, çığlık atmayın.
  9. Ses telleri de birer kastır. Bu kasların güçlü ve düzenli çalışması için Dil ve Konuşma Terapistinizin önerdiği  ses egzersizlerini düzenli bir şekilde yapın.

İçeriği Paylaşın