Diz Protezi Ameliyatı

Diz Protezi ameliyatında dizin yıpranmış eklem yüzeyleri çıkarılarak yerlerine metal ve plastikten oluşmuş protez implantları koyulur.

. Diz Protezi ameliyatı hangi hastalara önerilir?
Ciddi diz eklemi kireçlenmesi nedeni ile ağrı ve yürüme güçlüğü olan hastalara ağrıyı geçirmek ve yürümeyi rahatlatmak için cerrahi önerilir.

. Diz eklemi kireçlenmesi nedir?
Diz eklemi uyluk ile baldırı birbirine bağlayan eklemdir. Diz eklemini oluşturan kemik yapılar uyluk kemiği (femur) alt ucu, baldır kemiği (tibia) üst ucu ve diz kapağı kemiğidir (patella). eklemin daha kolay hareket etmesi için bu kemiklerin eklem yüzleri  kıkırdak  ile örtülmüştür. Ayrıca eklem hareketlerinin daha stabil olması için diz ekleminde meniskus ve bağ yapıları mevcuttur.

Osteoartrit denilen eklem kireçlenmesinde eklem kıkırdağında oluşan hasar ile eklem yüzeyi bozulur ve ağrı ortaya çıkar. Kireçlenme ilerleyen yaşla birlikte görülebileceği gibi dizdeki önceki  eklem içi kırıklar, meniskus yırtıkları, bağ ve kıkırdak yaralanmaları ya da geçirilmiş diz enfeksiyonları ya da emflamatuvar hastalıklara bağlı da gelişebilir. Kireçlenmeye bağlı görülen ağrı o kadar şiddetli olabilir ki yürümeye ya da günlük aktivitelerde bulunmaya engel olabilir.

. Diz eklemi kireçlenmesinin ilaçla tedavisi mümkün müdür?
Tedavide ağrı kesici ve antiemflamatuvar ilaçlar ağrının azaltılmasını sağlar. Diz eklemi kireçlenmesini düzeltici etkileri yoktur.

. Diz eklemi kireçlenmesinde fizik tedavinin rolü nedir?
Fizik tedavi ile de eklem hareket açıklığı korunmasının sağlanmasının yanında kaslarında güçlendirilmesi sağlanır. Baston kullanılması ağrıyı az hissetmeye yardımcı olur.

. Diz eklemi kireçlenmesinde diz içi enjeksiyonların rolü nedir?
Eklem içi enjeksiyonlarda seçilmiş hastalarda geçici fayda sağlayabilir.

. Diz Protezi için fazla kiloların verilmesi neden önerilir?
Kilosu fazla hastaların zayıflamaları hem şikayetlerinin azalmasını sağlar hemde ileride yapılacak olası protez ameliyatı başarısını arttırır.

. Diz Protezi ameliyatında ne yapılır, çimento kullanıldığı doğru mudur?
Cerrahi tedavide yıpranmış eklemin yüzeyleri çıkarılıp yerine metal ve plastikten oluşan protezler koyulur. Protezler tipine göre farklılık göstermekle beraber bazen kemiğe özel tıbbi çimento ile sabitlenirler.

Protezlerin çimentosuz tipleri de mevcuttur bu tiplerde kemik doku zamanla protezin yüzeyine yapışarak stabilite sağlar. Ne tip diz protezi kullanılacağına doktorunuz karar verecektir. Hastalar ameliyat sonrası ortalama 4-5 gün hastanede kalırlar.

. Diz Protezi ameliyatının riskleri nedir?
Diz Protezi ameliyatı genelde oldukça güvenli olmakla beraber riskleri mevcuttur. Anestezi ile ilgili riskler modern tekniklerle oldukça az görülmekle beraber mevcuttur. Ameliyat öncesi bu konuda bilgilendirme anestezi doktorunuzca yapılır.

Diz Protezi ameliyatı ile ilgili riskler az görülmekle beraber hastanın bu riskler konusunda bilgili olması  en ufak bulguda doktoru ile temasa geçerek erken ve hızlı müdahale ile başarıyı arttıracaktır.  Bu riskler:

1- Bacak damarlarında pıhtı gelişmesi, bacakta şişme ve ağrı ile karekterizedir. Bunu önlemek için doktorunuz ameliyat sonrası bir süre kan sulandırıcı ilaç kullanmanızı isteyebilir.

2- Gelişen bu pıhtının vücudun diğer yerlerine örneğin akciğerlere giderek oradaki damarları tıkaması oldukça ciddi problemlere yok açabilir. Akciğer damarlarındaki tıkanmanın en önemli bulgusu nefes darlığı, göğüste toplu iğne başı büyüklüğünde kırmızı döküntüler ve ağrıdır. Acil yaklaşım ve tanı ile başarılı sonuçlar alınır.

3- Ameliyat yerinde enfeksiyon. Bu durumda ameliyat yerinizde şişlik, ısı artışı ve kızarıklık görülür. Doktorunuz ilaç tedavisinin yanı sıra gerekli olgularda cerrahi tedavi önerebilir.

4- Protezde gevşeme. Herşey yolunda giderken başlayan ağrı şeklinde görülür, ağrı sıklıkla aktivite ile olur. Doktorununz ek testler ve gerekli durumda cerrahi önerebilir.

5- Ameliyat izinin ağrılı olması. Yüzeyel sinirlerdeki hassasiyetle gözlenir. Genellikle ilaç ve lokal enjeksiyonla başarılı sonuç alınır.

. Diz Protezi ameliyatı sonrasında ağrının geçmesi ve hareket düzeyinin artması sağlanır mı?
Diz protezi ameliyatı gelişen teknoloji ve bilgi birikimi sayesinde günümüzde hemen tüm hastalarda başarılı sonuçlar vermektedir. Ameliyat sonrası birçok hastada ağrının giderilmesi ve aktivite düzeyinde artma beklenen sonuçlardır.

Prof. Dr. Şeref Aktaş
Ortopedi ve Travmatoloji Uzmanı
www.serefaktas.com