Domuz Gribi Fobisi

Medical Park Fatih Hastanesi’nden Klinik Psikolog Sinem Demir şu uyarılarda bulundu:

Domuz gribi olmamak için önlemler almanın bireyler arasında abartılması, mikrop kapmaktan korkmanın ve el yıkamanın ‘hayatın merkezi’ haline gelmesi, halk arasında ‘Takıntı Bozukluğu’ olarak da bilinen Obsesyon Kompulsiyon Bozukluğu’nu (OKB) tetikleyebilir.

Neredeyse toplumsal bir paranoyaya dönüşen domuz gribi korkusunun bireylerin psikolojisi üzerinde yaratabileceği hasarlar şöyle:

DOMUZ GRİBİ KORKUSU OBSESYONU TETİKLEYEBİLİR

• Mikrop kapmaktan korkma gibi obsesyonlar (takıntının ‘düşünce’ halinde zihni meşgul etmesi) ve el yıkama gibi kompülsiyonlar (takıntının ‘davranış’ olarak tekrarlanması ), OKB’nin en çok görülen belirtileridir. Domuz gribi konusunda gündemde olan ‘mikrop endişesi’ ve alınacak önlemler arasında ‘el yıkama’nın ön plana çıkması, söz konusu takıntıların yerleşmesine veya var olan takıntıların artmasına yol açabilir.

MİKROP TAKINTISI, BEYİNDE OTOMATİKLŞEBİLİR

• ‘Acaba tehlike nereden gelecek’ diye sürekli belirsizlik yüklü bir kaygı yaşamak, ‘el yıkama’ davranışını ‘acaba mikrop varsa da gitmedi mi’ endişesi ile sürekli tekrarlamak, beyne ‘yıkamazsan yaşamın tehlikede’ mesajı olarak gidebilir. Beyin çok güçlü bir aygıttır; kendisine gönderilen mesajları ‘çok ciddiye alır’, otomatikleştirebilir. Bu durumun uzun süre ve sıklıkla devam etmesi, kişinin, psikiyatrik tedavinin ön planda olduğu, psikoterapi ile desteklenen bir sürece girmesiyle sonuçlanabilir.

DOMUZ GRİBİNİ AKLINDAN ÇIKARAMAYANLARA ÖNERİLER

• KENDİNİZE ‘DUR’ MESAJI VERİN: Domuz gribi önlemlerinin belli bir ‘mantık’ düzeyinde alınması, düşünce ve davranış olarak bunun ötesine geçildiği hissedildiğinde, kişinin kendisine ‘dur, abartma!’ mesajını göndermesi uygun olabilir.
 
• ‘MİKROP’ HAYATINIZIN MERKEZİ OLMASIN: Domuz gribine yönelik korkunun ‘mikrop kapmaktan korkma ve sürekli bu korku üzerine düşünme’ halini almaması için, düşüncelerin bu konuya odaklanmaması, ‘mikrop’ korkusunun hayatın merkezine konulmaması gerekir. ‘Fiziksel olarak’ hayatınızda var olmayan ve nereden/ne zaman geleceği belirsiz mikrop(lar) için ‘mantıklı düzeyde’ önlemler almanın ötesine geçerek sürekli/sıklıkla bu konuyu düşünmek, ödül-bedel analizi yapıldığında, ‘psikolojik bedel’ ödemenize (kaygı yaşamaya, takıntıların artmasına) yol açabilir.

• EL YIKAMALARI ABARTMAYIN: El yıkama davranışı, içinizden geçen ‘hadi yine yıka’, ‘yıkamaya başladığında en az 3-4 defa tekrar yıkarsan etkili olacaktır’ şeklinde düşüncelerle gerçekleşiyorsa, kendinizi durdurun. Belli zaman aralıklarında, etkili olduğunu bildiğiniz sabunlarla ama sadece bir kere elinizi yıkayın (yaptığınız iş aksini gerektirmiyorsa…). Dikkat edilmesi gereken; ‘elimi yıkamam gerek’ diyerek sürekli ‘gerginlik hissetmek’ ve ardından ‘el yıkayarak rahatlamak’ döngülerinin birbirini takip etmemesi ve el yıkamaların ‘törensel’ bir hale getirilmemesidir.