Güneş Gözlüğü ve Yakın Gözlüğü Seçimi

İdeal bir güneş gözlüğü nasıl olmalıdır? Hangi camlar tercih edilmelidir? Pazar tezgahlarından satılan güneş gözlüklerini kullanmak göze zarar verir mi? Çocuklar güneş gözlüğü kullanmalı mı? Numaralı gözlük kimlere önerilir? Yakın gözlüğü seçerken hangi tür çerçeve ve camlar tercih edilmelidir? Hastanın hobileri, mesleği neden önemlidir? Multifokal gözlükler kimin için uygundur?Multifokal gözlüklere alışmak ne kadar zaman alır? Multifokal gözlüklerin avantajları ve dezavantajları nelerdir? Yaşa bağlı yakını görme sorunu başlar başlamaz gözlük takmak numaranın hızla ilerlemesine neden olur mu? Kolormatik camların özelliği nedir? Yakın ya da uzak gözlüğü kullanan bir kişi göz kontrollerini ne sıklıkla yaptırmalıdır? Gözlük numarasının yetmediği nasıl anlaşılır?Kırma kusuru olan sporcular için gözlük mü lens mi idealdir? Sporcularda ne tip gözlükler tercih edilmelidir? Dünya Göz Hastanesi göz hastalıkları uzmanı Op. Dr. Neslihan Özgen, Sağlık Adası Yayınları’ndan çıkan ve başta D&R olmak üzere kitapevlerinde, online kitapçılarda, Migros, Carrefour gibi zincir marketlerde satışa sunulan “Sorular ve Yanıtlarla Göz Hastalıkları” isimli kitapta güneş gözlüğü ve yakın gözlüğü seçimi konusunda merak edilen bu soruların yanıtlarını veriyor.

. Güneş gözlüğü sadece güneş ışınlarına karşı bir bariyer görevi mi görür? Güneş gözlüğü kullanılmasının asıl amacı nedir?
“Güneş gözlüğünün amacı ışığı keserek kişinin yanma, kamaşma gibi subjektif şikayetlerini ortadan kaldırmak değildir. Asıl amaç, görüntüyü beyne ileten retina tabakasının güneş ışığındaki zararlı dalga boylarındaki ışıktan korunmasını sağlamaktır. O nedenle de güneş gözlüklerinin mutlaka ultraviyole filtreli olması gerekir. Önemli olan şık, havalı, moda olan bir renkli cam takmak değil, retinayı zararlı ışınlardan korumaktır. Bu güneş ışığı da olabilir, bilgisayar, spot ya da solaryum ışığı da… Bazı cilt hastalıklarında uygulanan PUVA tedavisindeki ultraviyole A ışınları da gözlükle korunmayı gerektirir.”

. Güneş gözlüklerinin camları nasıl olmalıdır?
“Göz bebeği yani gözün ortasındaki siyah kısım ışığa maruz kaldığında küçülür, karanlıkta büyür. Güneşe çıkan birinin göz bebekleri küçülür ve ışığı keser. Güneş gözlüğü ise yalancı  bir karanlık etkisi oluşur. Eğer güneş gözlüğün camı ultraviyole filtresi içermiyorsa gözlüğün oluşturduğu yalancı karanlık etkisiyle gözbebeği büyür. Bu da birçok zararlı ışığın normalden daha fazla gözün içine ulaşmasına yol açar. Dolayısıyla ultraviyole filtresi olmayan bir güneş gözlüğünü hiç kullanmamak daha doğrudur. Çünkü göz kendisini daha iyi koruyacaktır.”

. Ultraviyole filtresi içeren güneş gözlüklerinin çeşitleri var mıdır?
“Evet, ultraviyole güneş gözlükleri özelliklerine göre farklı şekillerde sınıflandırılır. Yüzdeyle ifade edilen ultraviyole (UV) AB filtre dereceleri vardır. Bu tür güneş gözlüklerinde yüzde 60, 80, 100 gibi ultraviyole AB filtreleri bulunur. Bir diğer çeşit ise, zararlı dalga boyundaki ışınları iyi süzerek göze girmesini engelleyen polarize güneş gözlükleridir. Bilgisayar ışığına karşı koruyucu özel filtreli camlar da vardır. Bunlar güneş gözlüğü değildir. Özel filtreli gözlükler bilgisayar ışığından koruyan gözlüklerdir.”

NUMARALI GÖZLÜKLER

.  Numaralı gözlük ne tür durumlarda kullanılır?
“İdealde aslında gözdeki her kusur düzeltilmelidir. Ancak kişiyi rahatsız etmeyen, yaşamını etkilemeyen, düşük dereceli görme kusurlarında gözlük gerekmeyebilir. Mesela genç, 0.25 ya da 0.50 hipermetrop olan bir kişiyi ele alalım. Eğer, çok bilgisayar kullanan, çok kitap ve gazete okuyan biri değilse bu derecedeki kırma kusuru ne uzağını, ne de yakını etkilemez. Bu kişiye ‘İlla siz gözlük takmalısınız’ demenin anlamı yoktur. Tabii bunun dışında gözün muayene bulguları, şaşılık ya da tembellik olup olmaması gibi faktörler de çok önemlidir. Kişinin aktiviteleri, mesleği sorgulanmalıdır. Kitap okuyor mu, uzun süre bilgisayar başında vakit geçiriyor mu, televizyon ne kadar seyrediyor, dantel yapan ev hanımı mı gibi soruların cevabı aranmalıdır. Tüm bunlar bir araya getirildiğinde, o kişinin gözlük kullanıp kullanmaması gerektiğine karar verilir.”

YAKIN GÖZLÜĞÜ NE ZAMAN TAKILMALI?

. Yaşa bağlı yakını görme sorunu olan kişilerin gözlük kullanmaya mümkün olduğunca geç başlamaları gerektiği söylenir. Aksi takdirde numaranın hızla ilerleyeceği belirtilir. Halk arasındaki yaygın olan bu görüş doğru mudur?
“Burada söz konusu olan numaranın hızlı ilerlemesi değil, alışkanlık olmasıdır. Hiçbir problemi olmayan göz, 40 yaşından itibaren yavaş yavaş yakını bulanık görmeye başlar. 40-45 yaşları arasındaki kişilerde yakın için gözdeki bozukluk 1 numaraya kadar çıkar. Eğer bu kişiye 40 yaşında hemen yakın gözlüğü verilirse alışkanlık oluşur. Kendi görme kapasitesini kullanmaması yüzünden artık gözlüksüz seçememeye başlar. Oysa mümkün olduğunca kendi gözünü kullanmaya çalışan bir kişi, ışığı bol ortamlarda okuma yaparak, gazeteyi, dergiyi biraz uzak tutarak gözlüğe gerek duymadan pekala 45 yaşına kadar idare edebilir. ‘Yakını göremiyorum. Bana bir gözlük verin’ diyen 45 yaş civarındaki hastalara gözlük verilebilir.” Tabii ki başka bir görme kusuru olan hastada durum daha farklı olacaktır.

“SORULAR VE YANITLARLA GÖZ HASTALIKLARI” KİTABINI NEREDEN BULABİLİRSİNİZ?
Başta D&R kitap olmak üzere, kitapevlerinde, online kitapçılarda ve Migros, Carrefour gibi zincir marketlerde “Sorular ve Yanıtlarla Göz Hastalıkları” isimli kitaba ulaşmak mümkün. Kitapta, güneş gözlüğü ve yakın gözlüğü seçimiyle ilgili aşağıdaki soruların yanıtları da yer alıyor:

. Yakın gözlüğü önerilen bir kişi nelere dikkat etmeli?
. Multifokal gözlüklerin özelliği nedir? Bu tür gözlüklere bir uyum süresi vardır değil mi? 
. Multifokal gözlükleri denedikten sonra kullanamayacağını söyleyen hastalar oluyor mu?
. Peki, kişinin ruhsal durumu önemli midir?
.  Yakın gözlüklerinde ne tür çerçeveler tercih edilmelidir?
. Uzak gözlüğü kullananlar içinde kolormatik camları tercih eden pek çok kişi var.  Kolormatik camların nasıl bir özelliği vardır?
. Yanlış numara gözlük kullanımının ne gibi zararları olabilir?
.  Pazarlardaki tezgahlardan numaralı gözlük alanlar da var. Bu tür numaralı gözlükler gözü nasıl etkiler?
. Bir kişinin gözlük numarası hızla büyüyorsa altta ne gibi problemler yatabilir? 
. Gözünde kırma kusuru olan sporcular ya da çocuklar nasıl gözlük kullanmalı?
. Numaralı gözlük kullanan kişiler, bilhassa yaşlılar kolay kolay doktora gitmezler. Doktorun verdiği gözlükle yıllarca idare ederler. Peki, yakın ya da uzak gözlüğü kullanan hastalar ne sıklıkla kontrole gitmeliler?
. Peki, bir kişi kullandığı gözlüğün artık kendisine yetmemeye başladığını nasıl anlayabilir? 

KİTAPTAKİ DİĞER KONULAR

“Sorular ve Yanıtlarla Göz Hastalıkları”;  katarakttan glokoma, keratokonustan retina dekolmanına, numaralı gözlük seçiminden kontakt lens kullanımına, şaşılık ve göz tembelliğinden gözyaşı kanal tıkanıklıklarına, gözdeki kırma kusurlarının lazerle tedavisinden göz estetiğine kadar 60’dan fazla konuda 16 göz hekimiyle yapılan söyleşilerden oluşuyor. 

Göz hastalıklarıyla ilgili aileniz için bir başucu rehber niteliği taşıyan kitapta bebeklerde, çocuklarda, gençlerde ve yaşlılarda sık görülen göz hastalıkları, nedenleri, belirtileri teşhis ve tedavi yöntemleri ayrıntılı olarak ele alınıyor. Kitapta  anne adaylarını  ilgilendiren bir bölüm de var: “Hamilelik ve göz sağlığı. 

Sağlık Adası Yayınları’nın aynı seriye ait “Sorular ve Yanıtlarla Hepatitler” ve “Sorular ve Yanıtlarla Diyabet” isimli kitaplarına da D&R başta olmak üzere kitapevlerinden, online kitapçılardan ve Migros, Carfeour gibi zincir marketlerden ulaşabilirsiniz.

ÖNEMLİ UYARI:

.Sağlığım İçin Herşey Sağlık Kitapları Serisi, aynı adı taşıyan www.sagligimicinhersey.com Portalı’nın yayınıdır.

. www.sagligimicinhersey.com’un yayınlandığı kitaba ait yukardaki bölümler başka siteler tarafından yazarın ve sahibinin yazılı izni olmaksızın çoğaltılamaz, kopyalanamaz, kaynak daha gösterilerek kullanılamaz.