Menopoz Sonrası Kanamalar

Menopozun hastalıkların arttığı bir dönem olduğunu vurgulayan Memorial Hastanesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Prof. Dr. Sedat Kadanalı, menopoz sonrasında; kemik erimesi, kolestrol, kalp krizi ve kanser risklerinin arttığını hatırlatıyor. Menopozdaki kadınlarda zaman zaman adet kanamasına benzer kanamaların kanser habercisi olabileceği gibi, östrojen eksikliğine bağlı doku incelmesinden de kaynaklanabileceğini belirten Prof. Dr. Kadanalı, menopoz sonrasında bazı tetkiklerin periyoduk olarak yapılması gerektiğini söylüyor. ‘Menopozda hormon tedavisinin meme kanserine yol açtığı’ tezini kabul etmeyen Prof. Dr. Kadanalı, “Bilimsel araştırmalara göre, 5 yıl süreyle hormon tadavisi gören kadınlarda meme kanseri riski sadece on binde sekiz artırıyor” diyor. Bu kadar düşük bir risk için menopoz sıkıntısı çekmeye değmeyeceğini düşünüyor. Prof. Dr. Sedat Kadanalı menopoz sıkıntılarından menopoz sonrası tetkiklere, menopoz sonrası muhtemel hastalıkların tedavisinden kanser riskine ve hormon tedavisinden menopozda adet kanaması benzeri kanamaların ne anlama geldiğine kadar tüm sorularımızı yanıtladı. . Menopoz nedir? Kadınların adet kanamalarının tamamen kesildiği dönem mi yoksa adetlerin düzensizleştiği dönem midir? “Menopoz, kadında adetlerin bitmesi, durması anlamına geliyor. Ancak bir kadın aniden menopoza girmiyor, belli bir süreç yaşıyor. Bu süreç 6 ay veya bir yıllık bir süreç olabiliyor. Önce adetlerde bir düzensizlik oluyor, kanlamalar fazla ya da az oluyor. En son adetini de gördükten sonra eğer altı ay kanaması olmazsa menopoza girmiş oluyor. 45-50’li yaşlardaki bir kadın altı aydan daha fazla adet görmezse menopoz başlamıştır.” MENOPOZ SONRASI KANSER OLMA RİSKİ BEŞ KAT ARTAR . Menopoza girme sürecinde ve menopoz dönemi tam olarak başladıktan sonra kadında zaman zaman adet kanamasına benzer kanamaların olması normal midir, yoksa bir hastalığın habercisi midir? “Menopoza girme aşamasında yumurta düzensizliği sık görüldüğü için bu dönemde kanama olabilir ama unutmamak gerekir ki bu dönemler, kadın hastalıklarının ve özellikle de kadın kanserlerinin daha sık görüldüğü yaşlardır. Dolayısıyla bu düzensiz kanamalar, çok masum bir sebepten menopoza girme kanamaları olduğu gibi bir kanserin habercisi de olabilir onun için mutlaka değerlendirilmesi gerekmektedir. Menopoz öncesi ve menopoz sonrası kanamaları karşılaştırdığımızda, kanser olma oranı beş kat daha artmıştır. Rahim kanseri, rahim ağzı kanseri, yumurtalık kanserleri bu yaşta daha sık görüldüğü için bu yaştaki kanamalara aksi ispat edilmedikçe kanser gibi değerlendiririz.” . Kanamanın altında yatan sebeplere göre ne tür tedavi alternatifleri bulunur? “Menopoz döneminde en sık görülen kanama türü, dokuların incelmesine bağlı kanamalardır. Östrojen hormonu replasmanı yerine konmasıyla bu tedaviler hastada işe yaramaktadır. Ancak rahim ağzında bir problem varsa mesela simiri temiz çıktıysa, bir erozyon varsa bunların ortadan kaldırılması da rahatlıkla tedavi edilebilir sorunlardır. Kanama kansere ait ise, kanser tedavisine başlanıyor. Kanamanın sebebi; basit bir polip veya miyomdan başlayıp kanser spektrumu bile olabilir. Unutmamak gerekir ki menopoz çağı, yaşlılık çağının başlangıcıdır ama yaşlılık değildir. Hayatın ikinci baharıdır ama bu ikinci baharı yaşamak için önlemi alınmalıdır.” . Menopozda cinsel ilişki sırasında kanama olması normal midir? “Menopozdaki kadında östrojen azaldığı için vajende doku incelmesi başlar buna bağlı olarak ilişki sonrası kanamalar olabilir. Bu ilişki sonrası menopoza bağlı bir kanama çeşididir. Ancak rahim ağzı kanserinde de ilişki sonrası kanama görülebilir. Dolayısıyla her zaman normaldir diyemeyiz.” MENOPOZ TÜM HASTALIKLARIN ARTTIĞI BİR DÖNEMDİR . Menopoz sonrasında hangi tetkikler yapılmalıdır? “Menopoz sonrasında kadınların düzenli bir şekilde kontrole gitmesi gerekiyor. Menopoz, vücudun biraz daha olgunlaştığı, tüm hastalıkların biraz daha arttığı bir dönemdir. Menopoz sonrası kadınlarda düzenli olarak simir kontrolleri yapılmalıdır ve yumurtalıklarının boyutlarına bakılmalıdır. Ayrıca, meme kanseri de bu dönemlerde artış gösteriyor. Dolayısıyla mamografi, ultrasonografi yapılmalı. Kalp hastaları açısından da menopoz, risk faktörü olarak değerlendiriliyor. Kolesterol de diğer bir risk. . Menopoz sıkıntıları nelerdir, bu durum için ne yapılabilir? “Menopozdaki kişilerin en büyük sorunu, menopoz şikâyetleridir; ateş basması, sıkıntı, terleme, sinirlilik gibi. Bu sıkıntılarla baş etmek kolay değildir; kışın soğukta kapıyı, camı açtırır ‘ben yanıyorum’ diyerek ailesini dondurur. Bu sorunların hepsi hormon eksikliğine bağlı durumlardır. Bu her kadında aynı değildir, kimisi çok rahat geçirir kimisi sıkıntılı geçirir. Biz bu hastalara ağır geçirmesinler diye menopoz geçiş döneminde tedaviler veriyoruz; hormon replasmanı veriyoruz. Ancak son yıllarda bazı yayınların olumsuz etkisiyle kadınlar, hormon tedavisinin kansere yol açtığı endişesine kapıldılar." . Menopozda hormon tedavisi kansere yol açar mı? 2002’de yapılan WHO çalışmasına göre, menopoz döneminde beş yıl süreyle hormon tedavisi uygulanan kadınlarda meme kanseri on binde 38 oranında görülüyor. Yani hormon replasmanı almak meme kanseri riskini on binde sekiz artırıyor. Bu on binde sekiz korkusu; uykusuzluk, sıkıntı, cinsel problem gibi durumlara yol açıyor. Kadınlar rahatlıkla hormon kullanabilirler zatenTürkiye’de kimse beş yıl kullanmıyor, bir iki yıl kullanıp bırakıyor. Menopozda hormon tedavisinin meme kanserine yol açtığı ilaç satmak için uydurulan bir haberdir. Bilimsel bir oyundur bu, artış falan yoktur. Araştırmalar on binde sekiz kadında meme kanseri görüldüğünü belirlemiş bulunuyor. Yani bin de bir bile değil. Binde birlik bir risk için kadınların ikinci baharlarını sıkıntıyla, ateş basmasıyla, cinsel problemlerle yaşamaları; terleme, uykusuzluk gibi sorunlarla boğuşmaları mantıklı değildir.” 40 YAŞ ALTINDA MENOPOZA GİRİLMESİ ERKEN MENOPOZDUR . Erken menopoz nedir, hangi faktörlere bağlı olarak erken menopoz görülebilir? “40 yaşın altında bir kadın menopoza girerse buna erken menopoz denir. Bunun pek çok faktörü var ama büyük çoğunluğu genetik faktörlere bağlıdır. Kırk yaşın altında derken bir kadın menopoza 15 yaşında da 20 yaşında da 25 yaşında da girebilir. 30 yaşın altında menopoza giren kadınlarda daha çok genetik faktör görülebilir mesela yumurtalıkların gelişmemesi gibi bir durum söz konusudur. Bunun dışında radyasyona bağlı olarak da erken menopoz görülebilir. Mesela kemoterapi gördü, radyoterapi gördü. Bunlar yumurtalıkları kısırlaştırır. Günümüzde en popüler şey kanser arttı, buna bağlı da kadınlar genç yaşta kanser oluyorlar ve doğurganlıklarını korumak istiyorlar. Yani 30 yaşında yumurtalık kanseri, meme kanseri veya lenf kanseri olan kadınların doğurganlıklarını korumaları için yapılacak tedaviler, kemoterapi, radyoterapi yumurtalığı kısırlaştıracağı için kadın uyamayabilir. Bu durumda yumurtalıkların yukarı asılması yani ışın sahasının dışına çıkarılması veya en popüler olan, yumurtalıkların çıkarılması dondurulup saklanması. Tedavinin ardından da organın nakledilmesi çok güncel konulardır.” . Erken menopozda hastalık riski, normal menopozdan daha mı fazladır? “Erken menopoz kanamaları daha tehlikeli değildir. Çünkü yaş ilerledikçe kanser olma ihtimali artmaktadır bu anlamda erken menopoza girme tehlikeli değildir. Erken yaşta menopoza girmenin üreme fonksiyonlarının yok olmasının yanında başka riskleri de vardır çünkü kadınlık hormonlarının üreme dışında pek çok faydaları vardır. Örneğin, kalp rahatsızlıklarına karşı koruyucudur. Yapılan araştırmalarda kalp krizi geçirme ihtimalleri karşılaştırılmıştır. Menopoz sonrasındaki kadınlarda kalp krizi geçirme riski menopoz öncesindeki kadınlardan yedi kat daha fazladır. Östrojen kalp krizinden korumaktadır. Kemik erimesi açısından da östrojen kadını korumaktadır. Kadının psikolojik durumunda östrojen etkili bir hormondur. Bunun dışında ter basması, ateş basması, uykusuzluk da menopoza eşlik ediyor. Bir kadın 30 yaşında menopoza girerse tüm bunları yaşayacaktır. Kadının önünde de uzun yıllar olduğu için kemik erimesi, kalp krizi riski artacaktır. Bu olmasın diye bu kadınlara doğal menopoz yaşına gelene kadar adet gördürecek östrojen ve progesteron) içeren tedaviler veririz ki en azından yaşam standartları olumsuz etkilenmesin.” Demet DEMİRKIR