Yakını ve Uzağı Görememede Lazer Tedavisi

Kaç dereceye kadar miyop, hipermetrop ve astigmatlara lazerle tedavi mümkündür? Hangi cerrahi tekniklerle excimer lazer kullanılır? Hangi durumlarda ya da hangi kişilere lazer yapılamaz? Lazer cerrahisi uygulanacak kişilerde ameliyat öncesi neleri sorgulamak gerekir? Lazerle göz ameliyatı nasıl yapılır? Operasyon ne kadar sürer, hastanede yatmak gerekir mi? Ameliyat sonrası hastalar ne zaman araba kullanabilir ve işlerine geri dönerler? Ameliyat sonrası takipler nasıl olmalıdır? Lazer ameliyatıyla gözlük ya da kontakt lensten tamamen kurtulmak mümkün müdür? İkinci kez lazer ameliyatı gerekir mi? Lazer tedavisi olmuş bir kişide katarakt gelişirse ameliyat gerekir mi?

İstanbul Cerrahi Hastanesi’nden Göz Hastalıkları ve Cerrahisi Uzmanı Op. Dr. Berrin Toksü, yakını ve uzağı görememede uygulanan lazer tedavilerine dair merak edilenleri Türkiye’ye Sağlık Yolu programında anlattı.

. Kaç dereceye kadar miyop, hipermetrop ve astigmatlara lazerle tedavi mümkündür?
“Gözün kırma kusurlarının tedavisinde 12 numaraya kadar olan miyop, 7 numaraya kadar hipermetrop, 6 numaraya kadar da astigmatı tedavi etmek mümkündür. Bu numaralar ancak kornea kalınlığı müsaitse yapılabilir. Ayrıca hastanın damlalı muayenesin düzgün yapılması ve numaranın da artmıyor olması gerekir.”

GÖZÜN KIRMA KUSURLARINDA EXCİMER LAZER TEDAVİSİ

. Hangi cerrahi tekniklerle excimer lazer kullanılır?
“Excimer lazer cerrahisi gözün kırma kusurlarının düzeltilmesinde kullanılan lazerdir. Lasik ve PRK Lasek ameliyatlarında kullanılır. Lasik ameliyatında korneadan bir tabaka kaldırılır ve excimer lazer cerrahisiyle datalar cihaza girilir ve bu profilde hastanın düzeltmesi yapılır. PRK lasek ameliyatlarında ise korneanın en dış yüzeyindeki epital tabakası kaldırılır ve yine excimer lazer cerrahisiyle düzeltmeleri yapılır.”

LAZERİN UYGULANMADIĞI DURUMLAR

. Hangi durumlarda ya da hangi kişilere lazer cerrahisi yapılamaz?

“ * 18 yaşın altındaki kişilere lazer cerrahisi yapılmaz.

* Korneası aşırı ince olan kişilere yapılmaz.

* Kornea yüzeyinde bombeleşme, sivrileşme, keratokonus hastalığı olan kişilere yapılmaz.

* Romatoid artrit hastalığı olanlara yapılmaz.

* Şeker hastalarında regüle olmayan şekerleri ve regüle olmayan göz tansiyonları varsa yapılmaz. Önce bunların regüle olması sağlanır.

* Yine şeker hastalarında, şeker hastalığına bağlı diyabetik retinopati olmaması gerekir.

* Ameliyat öncesi yapılan göz dibi taramalarında retina dekolmanı olmaması gerekir.

* Korneasında beyazlaşma, başka bir travmaya bağlı skar, herpes enfeksiyonu, uçuk virüsüne bağlı bir enfeksiyon olmaması gerekir.”

LAZER ÖNCESİ HAZIRLIK

. Lazer cerrahisi uygulanacak kişilerde ameliyat öncesi neleri sorgulamak gerekir?
“Öncelikle hastanın 18 yaşını tamamlayıp tamamlamadığı sorgulanır. Kontakt lens kullanıp kullanmadığı sorgulanır. Muayeneye gelmeden önce yumuşak kontakt lensleri 2 hafta öncesinden, sert lensleri de 3 hafta öncesinden çıkarttırılır. Yaklaşık-1,5 saat süren muayene sürecinde tüm ölçümleri yapılır. Tüm ölçümler yapıldıktan sonra kırma kusurları tespit edilir. Sonra kornea kalınlığı tespit edilir. Göz tansiyonu ölçülüp retina muayenesi yapılır. Tüm bu işlemlerde uygun bulunan adaylara lazer olabilecekleri söylenir. Hasta da isterse aynı gün ya da planlı olarak başka bir gün ameliyata alınır.”

DAMLA ANESTEZİ İLE 8 DAKİKADA LAZER TEDAVİSİ

. Lazerle göz ameliyatı nasıl yapılır? Operasyon ne kadar sürer, hastanede yatmak gerekir mi?
“Lazerle göz ameliyatı lokal anestezi (damla anestezisi) ile yapılır. Lazer süresi hastanın kırma kusuruna göre 15-30 saniye arasında değişir. İşlem süresi ise 2 göz için yaklaşık 8 dakika kadardır. Hastanın ameliyathanede önce gözünün bölgesel temizliği yapılır. Ameliyat öncesi parfüm kullanmaması, makyaj yapmaması söylenir. Ameliyat masasına alındıktan sonra yüzü plastik bir örtüyle örtülüp göz kapakları da aralanır. Hiçbir şekilde herhangi bir ağrı hissetmez ve müziğini dinleyerek gerekirse sohbet ederek ameliyat bitirilir. Hem lasik hem de PRK lasek yönteminde işlem sonrasında göz kapatılmaz. Hastaya özel bir gözlük takılır ve antibiyotikli damla damlatılır. Koyu renkli gözlüğün kenarları süngerlidir ve gözün nemli kalmasını sağlar. Hastaya ilaçlarını nasıl kullanacağını, akşamı nasıl geçireceğini anlatan bir broşür verilerek ertesi gün de kontrole çağırılır. Bu süreç sadece PRK ameliyatlarında ameliyatın 1. günü biraz ağrılı geçebilir. Onun için de gerekli ilaçlar verilir ve göze kontakt lens yerleştirilir. 3 gün sonra o lens çıkarılır ve hastaya birkaç gün bulanık göreceği söylenir.”

Op. Dr. Berrin Toksü

AMELİYAT SONRASI İYİLEŞME SÜRECİ

. Ameliyat sonrası hastalar ne zaman araba kullanabilir ve işlerine geri dönerler?
“Lasik ameliyatlarında hemen ertesi gün hastanın yüzde yüz gibi bir oranda görmesi sağlanır. PRK ameliyatlarında göze kontakt lens yerleştirildiği için kontakt lensin altında epitelin kendini yenilemesi 2-3 gün sürer. O nedenle ameliyattan 3 gün sonra hasta lensi çıkarmak için çağırılır ve bu süreç içinde görme biraz bulanık olur ve araba kullanması tavsiye edilmez. Ama lasik ameliyatlarında hasta ertesi gün kontrole gelir ondan sonra işine dönebilir. Ameliyattan 1 gün sonra banyo yapabilir; isterse deniz gözlüğü takarak biraz daha koruyabilir birkaç gün. Denize ve havuza 1 hafta 10 gün kadar girmemesi söylenir.”

AMELİYAT SONRASI TAKİP SÜRECİ

. Ameliyat sonrası takipler nasıl olmalıdır?
“Ameliyatın ertesi günü 1. kontrolü vardır. Birinci kontrolde flepin doğru yerleşip yerleşmediği kontrol edilir. Genellikle 1. gün hastanın kontrolünde bir problem olmazsa sonraki aşamada çok problem beklenmez. Birinci gün, birinci ay ve altıncı ay standart kontroller vardır. 6. ayda numara kalıp kalmadığına bakılır. Eğer numara kalmışsa damlalı olarak kontrol edilir; daha sonraki takiplerde numaranın artıp artmadığına bakılır. Miyoplarda yüzde 97, hipermetroplarda yüzde 95 oranında başarı oranı vardır. Eğer doğru muayene yapmışsanız, damlalı muayane yapmışsanız makinanızı da tanıyorsanız, makine uygun nomogramlarda datanızı giriyorsanız, cihazın performansı, ortamın performansı iyiyse yüzde 97-98 doğru düzeltme oranları elde edilir.”

LAZERLE GÖZLÜK VE LENSTEN KURTULMAK MÜMKÜN

. Lazer ameliyatıyla gözlük ya da kontakt lensten tamamen kurtulmak mümkün müdür?
“Eğer hastayı ameliyata uygun bulmuş ve ameliyat öncesi bu oranları vermişsek lazer ameliyatıyla gözlük ya da kontakt lensten tamamen kurtulmak mümkündür. Zaten ameliyat öncesinde damlalı muayenede hastanın damlasız muayenesiyle arasında bir fark bulunursa ve bu fark göz kaslarının uyumu nedeniyle ise bir süre bekleyip ondan sonra ameliyat olması önerilir. Ama her hasta lazerle gözlüklerinden kurtulamaz. Eğer çok yüksek numara ise göz içine mercek yerleştirmek gerekir. Kataraktı varsa katarakt ameliyatı yapmak gerekir. Farklı tekniklerle gözlükten kurtulabilir.”

. İkinci kez lazer ameliyatı gerekir mi?
“Nadir durumlarda ikinci kez lazer ameliyatı gerekebilir. 6 ay ve 1 yıl sonra yapılan kontrollerde eğer numara kalmışsa yine bu 6 ay – 1 yıl takip edilir. Başka bir ilave neden yoksa, hastada katarakt gelişmemişse, şeker hastalığı gibi bir hastalığı yoksa, ilave bir nedenle göz numarası artmamışsa ikinci bir düzeltme göz uygunsa aynı tetkikle ya da farklı bir tetkikle yapılabilir. Lasik ameliyatında ikinci kez tedavide daha önce yapılmış olan flep kaldırılır; kalan numara tekrar girilerek ikinci kez düzeltme yapılır. Ancak bunun edneyimli bir hekim tarafından yapılması gerekir. İkinci tedavilerde bazen flep altına epital yürümesi olabilir; cerrahi sırasında dikkatle bu da minimuma indirilebilir.”

. Lazer tedavisi olmuş bir kişide katarakt gelişirse ameliyat gerekir mi? Böyle bir durumda tedaviye yaklaşım nasıl olmalıdır?
“Daha önce excimer lazer geçirmiş kişide katarakt gelişebilir. İleriki yaşlarda zaten bu hastalar katarakt ameliyatı olabilir. Hastalar takiplerini ve kayıtlarını tutarlarsa ileride katarakt ameliyatı zamanı geldiğinde katarakt sırasında göz içine koyacağımız mercek numarasını hesaplamasında ameliyat öncesi değerler ve sonrası takipler bize lazım olabilir. Ama tam tersi de uygundur. Katarakt ameliyatı olan kişi de daha sonra kalan kusurları lasik ameliyatıyla düzelttirebilir.”