Göz Kapağı Estetiği (Blefaroplasti)

Göz kapağı düşüklükleri, alt göz kapağında torbalanmalar. İnsanların en dikkat çekici yerlerinden biri olan göz ve göz çevresinde ortaya çıkan sorunlar. Bunlar sadece estetik bir sorun mudur? Görme alanını etkiler mi? Estetik operasyonlar nasıl yapılır, ne kadar süreyle iyileşme sağlanır? Blefaroplasti-göz kapağı estetiği ya da kozmetik kapak cerrahisi, hangi uygulamaları içeriyor? Sadece kapaklar mı yoksa göz kenarı, kaş araları da ameliyat ediliyor mu? Anestezi nasıldır iz kalır mı? Hastanede yatmak gerekir mi? Hangi yaşlarda yapılmalıdır?

Dünya Göz Hastanesi Göz Hastalıkları Uzmanı Op. Dr. Akın Banaz merak edilen soruları Sağlığım İçin Herşey’de yanıtladı.

. Göz kapağı düşüklüğü denilince, yaşlanma, yorgun gösterme ve yaşa bağlı bir estetik sorun akla gelir. Sadece estetik bir sorun mudur, görmeyi etkiler mi?
“Evet, görmeyi etkiler ve sadece estetik bir sorun değildir. Üst göz kapağı ve alt göz kapağı farklı değerlendirilir. Üst göz kapağında fazlalık olan cilt hem bir ağırlık hissi veriyor hem de kirpiklerin üzerine geldiği zaman görme alanını özellikle yukarı bakışları da daraltıyor.

Üst göz kapağında gerçekten bir fazlalık var ise bu yıllar içerisinde artıyor. Alt göz kapağında ise torbalar oluyor. Torbalar kişiyi uykusuz, sanki kötü bir alışkanlığı varmış gibi gösteriyor ve yine zaman içerisinde artıyor.”

“GÖZ KAPAĞI ESTETİĞİ HANGİ DURUMLARDA UYGULANIR?”

. Tıbbi adı, “blefaroplasti” yani göz kapağı estetiği ya da bir başka söyleyişle kozmetik kapak cerrahisi hangi uygulamaları içeriyor?
“Göz kapağı ameliyatları dediğimizde oldukça geniş bir alan. Kapakların düşüklükleri, fonksiyon bozuklukları, tümörler hepsini içeriyor. Göz kapağı estetiği dediğimiz zaman ise göz kapağında ki fazlalıklar olabiliyor. Bunlar tamamen genetik. Çoğu insanda olmakla birlikte, bazı insanlarda erken yaşlarda olabiliyor. Bazı insanlarda ise hemen hemen hiç görülmüyor.

Nedir diye bakarsak, göz kapağında çoğunlukla fazlalık bir cilt oluyor. Ameliyatla o alınıyor. Cildin altındaki yağ dokularında fıtıklaşma olabiliyor. İç tarafta gözyaşı bezi var. Onda sarkma olabiliyor, kapak bazen kendisi düşebiliyor.  Kaş pozisyonları çok önemli, kaşta ki düşüklükler de bu sorunda çok etkili olabiliyor.

Alt göz kapağında ise daha çok yağ dokusundaki fıtıklar söz konusu. Yani yağ dokusunun öne doğru gelmesi etkili oluyor. Üst göz kapağı hareketli bir doku. Sürekli açılıyor kapanıyor buna bağlı olarak esneme, ciltte fazlalık çok daha az; alt kapak ise daha sabit bir doku. Onun için onda ciltte bir bozukluk olma ihtimali çok daha az. Alt göz kapağında daha çok yağ dokusu fıtıkları görülüyor.”

Op. Dr. Akın Banaz

GÖZ KAPAĞININ DÜZELTİLMESİ KIRIŞIKLIKLARIN YOKEDİLMESİNİ KOLAYLAŞTIRIR

. Göz çevresindeki kırışıklıklara müdahale ediyor musunuz? Kazayağı kırışıklıklarının düzeltilmesi ya da başka sorunlar. Daha genç bir görünüm istenebilir?
“Tabi çok haklısınız. Göz kapağında torba olabilir ama yanlarda kırışıklık gözlenmeyebilir, bazen kapakta torba yoktur kırışıklık vardır, bazen de her ikisi birden vardır. Aslında bütün fazlalıkları toparlamak gerekir. Çünkü o fazlalıklar var iken botoks yapılsa bile istenilen etkiyi vermez; çünkü önce oradaki fazlalıkların alınması gerekir. Fazlalıklar alınıp oturduktan sonra yardımcı yöntemlerle çözüm bulunabilir. Yardımcı yöntemlerin en önemlilerinden biri olan botoksla hem buradaki kırışıklıkları gidermek, hem de alındaki kırışıklıkları gidermek mümkün. Ayrıca kaş pozisyonunu daha iyi hale getirmek olası.

Aslında kabaca kapak ameliyatlarını bir tatlıya benzetirsek, diyelim kabak tatlısı olsun, öteki de biraz kaymağı ve cevizi gibi oluyor. Onları koymadığınız zaman tam tadını da vermeyebiliyor. Tabii gereken vakalarda.”

“KAÇ YAŞINDA GÖZ KAPAĞI OPERASYONUNU YAPTIRILMALI?”

. Kapak estetiğine ilişkin biraz daha detaya girelim. Göz kapağı estetiği zor bir operasyon mudur? Hangi yaşlarda yapılabilir, birden fazla yapılması gerekir mi?
“Göz kapağı müdahalesine ihtiyacı olan insanlar bu müdahaleden ciddi anlamda fayda görüyorlar. Aslında göreli olarak kısa bir müdahale ile çok ciddi bir fayda sağlanabiliyor. Kişinin eğer ihtiyacı varsa ve layıkıyla bu müdahale yapıldığında bir ameliyatla bütün ömür boyu etkili oluyor. Onun için hangi yaşta ihtiyaç varsa o yaşta uygulanabilir. Burada önemli olan, ihtiyacın olması. Yoksa ben biraz daha bekleyeyim sonra tekrar gerekmesin; bu doğru değil. Diyelim bir insanın 25 yaşında ihtiyacı var o yaşta da uygulanabilir.”

. Eğer erken yaşta yapılırsa yaşa bağlı olarak kapak düşmesi de bir yerde engellenmiş mi oluyor? Lokal anestezi ile mi yapılır, operasyon ne kadar sürer?
“Üst göz kapağından söz edersek; üst göz kapağında fazlalık bir cilt olur çoğunlukla. O cildi tam doğru yerden almanız gerekir. Az alınırsa etki etmez tekrarlar, çok alınır ise bu sefer kapak fonksiyonu bozulur. Siz o cildi bir kere doğru biçimde aldığınız zaman yıllar sonra bir kere daha almanız gerekmez.

Kapak estetiği genellikle lokal anestezi altında yapılır. Kişinin narkoz almasına, bayılmasına gerek kalmaz. Yapan doktora göre değişmekle birlikte ve duruma göre bazen bir tek cilt almak, bazen yağ dokularını da almak gerekir. Bahsettiğim gibi bazen de başka düzeltmeler yapmak gerekir. Operasyon göz kapağı başına 10 ile 20 dakika arası sürer. En az iki kapak yapılır; iki alt ya da iki üst. Bazen de 4 kapak birlikte yapılır. Yani yaklaşık 20 dakika ile 1 saat arası sürer.”

“KAPAK FONKSİYONLARI BOZULMAMALI”

. Operasyonla ilgili kişinin hastanede yatması gerekir mi, yoksa kısa sürede taburcu olabiliyor mu?
“Hastanede yatırmıyoruz. Geliyorlar önce basit bir iki tetkik yapmak gerekiyor. Bahsettiğimiz kişiler hasta değiller. Genetik olarak yalnızca kapakları bu durumda. Onları hasta konumuna getirmeden yapmak lazım. Ayrıca, sonrasında kapak fonksiyonlarında hiçbir bozulma olmaması gerekir. Örneğin çok sorulan bir sorudur. Benim göz kuruluğum var olabilir miyim? Tabi ki olabilirsiniz çünkü biz müdahale sonrasında göz kapağında en ufak bir farklılık istemiyoruz. Normal açılıp kapansın, o konuda hiçbir sorun olmasın.”

. Burada tabi hekimin deneyimi çok önemli. Ehil olmayan bir kişinin yaptığı göz kapağı estetiklerinde ne tür problemler olabilir? Hekim, kişi karşısına bu taleple geldiğinde neye dikkat etmeli?
“Buna hep şöyle cevap veriyorum: Akla gelebilen her şey başa da gelebilir. Tabi bunlar olmasın diye özellikle önceki değerlendirmeyi çok doğru yapmak lazım. Kişinin beklentilerini çok doğru tartmak lazım. Nasıl ki kişi doktora geldiği zaman doktora bir bakıyor, ‘ben kendimi bu doktora emanet edebilir miyim’ diye değerlendiriyor, aynı şekilde doktorun da böyle bir tedaviyi talep eden kişiyi çok iyi süzmesi lazım ki gerçekçi beklentiler içinde bu yapılsın.

Estetik ameliyat, ihtiyacı olan kişiye gerçekten çok katkı verir ancak üst göz kapağında tam gereken yeri almak lazım. Daha az ya da daha çok almamak gerekir. Yağ dokuları genellikle belirli kişilerde farklı yerlerde fıtıklaşmışlardır. Neye ihtiyacı varsa kişinin onu yapmak gerekir. Gerekenden fazla doku alındığı zaman geri koymak hep daha zordur ama ihtiyaç varsa biraz daha almak her zaman daha kolaydır.”

. Gereğinden fazla alınması halinde göz açıkta kalıyor dediniz. Bu konuyu biraz açar mısınız?
“Bu hiç istenen bir şey değil, olmaması da gerekir. Eğer olduysa, o göz kapağı kapanmada zorlanıyor. Buna bağlı göz kuruluğu ve bir takım şikayetler olabiliyor.”

GÖZ KAPAĞINDA İZ KALIR MI?

. Ameliyat sonrası iz kalıyor mu? Gözler, göz çevresi dikkat çekici bir yer çünkü?
“Bin tane üst göz kapağı müdahalesi yapıyorsanız 999 tanesinde fazlalık cildi almanız gerekir. Çünkü her zaman vardır. O cilt tam kapak kıvrımında kalıyor. Onun için gözükmüyor. Ayrıca, göz kapağının cildi çok incedir. Cilt çok ince olduğu için iz kalma ihtimali gerçekten son derece düşüktür.

Bazen hastalar soruyor, ‘benim vücudum ize çok uygun, iz kalır mı?’ Böyle durumlarda bile çoğunlukla endişe edecek bir şey olmaz, çünkü üst göz kapağı cildi gerçekten çok incedir. Bütün bunlar doğal olarak kesiği doğru yerden yapmakla ilgilidir.

Alt kapakta ise çoğunlukla zaten hiç cilde dokunmaya gerek kalmaz. Onlar göz kapağının içinden girilerek yapılır, doğrudan yağ dokusuna ulaşılır ve o yağ fıtıkları alınır. Yani biz 100 tane alt göz kapağı müdahalesi yapsak da belki onun 60 veya 80’inde içten yapmak yeterli olur. Nadiren burada cilt fazlalığı var ise tabi onu da almak gerekir. Alt göz kapağında da cilt çok incedir, iz kalmaz. Çok çok nadirdir iz kalması. Bu ameliyatta kişinin mutlu olması çok önemlidir. Eğer doğru beklentilerle girilip, doğru da bir müdahale yapılırsa çoğunlukla bunu sağlamak mümkün olur.”

“İYİLEŞME VE TAM OTURMA SÜRESİ”

. Sonuç ne zaman oturur?
“Burada kişinin yaşı, damarsal faktörleri, yapılan müdahalenin genişliği önemlidir. Örneğin; alt kapak müdahalelerinde biraz daha hızlı iyileşme olur; üst kapak müdahalelerinde belirli bir cilt alınmak zorunda olduğu için onun bir damarların yenilenmesi vardır. Onun için ilk hafta belli şişlikler olur ama birinci ayda iyice, üçüncü ayda ise tam oturur.

Ortalama iki haftadan sonra kişi önceki görümüne göre daha iyi olur. Çocuklar evlendirileceği zaman bu ameliyat istenebiliyor, süre anlatmak için verdiğim bir örnek var:  Eğer düğüne iki hafta varsa yapalım derim. Eğer 10 gün varsa siz düğününüzü yapın ondan sonra yapalım derim. Buna karşılık, 14 gün varsa bu halinize göre çok daha iyi olursunuz, makyajınızı yaparsınız daha iyi görünürsünüz yapalım derim.”

. Ne kadar süre sonra makyaj yapılabiliyor?
“Hanımlar için oldukça önemli bir konu. Genellikle 1 hafta 10 gün arası.”

“YURT DIŞINDAN GELENLER İÇİN AYIRMALARI GEREKEN GÜN TAVSİYESİ”

. Yurt dışından gelecek hastalar için soruyorum, ne kadar süreye ihtiyaçları var? Muayene, ameliyat söz konusu olduğuna göre kaç gün ayırmalılar?
“Mutlaka önce iyi bir göz muayenesi şarttır. Biz her ne kadar bu müdahaleler gözü etkilemez, göz kapağının fonksiyonlarını etkilemez desek de, gözde daha önceden var olan bir bozukluk var mı-yok mu onun için mutlaka kapsamlı bir göz muayenesi yapmak gerekir.

Elbette konuşmak, tanışmak gerekir. Lokal anesteziyle yapıldığı için doktorla kişi arasındaki iletişim hep çok önemlidir. Yani önce hastanın doktoru, doktorun da hastayı tanıması gerekir. Ertesi gün müdahalesi yapılır. Bir sonraki günde soracağı soruları sorar, konuşulur dikkat edilmesi gerekenler anlatılır.”

. Siz oküloplastik, göz ve göz çevresi cerrahisi uzmanısınız. Başka hangi vakaların ameliyatlarını bu alanda yapabilmek mümkün?
“Göz kayıplarında protez gerekiyor. Eğer orada şekil bozuklukları da varsa, görme imkanı olmayan ama dışarıdan bakıldığında normal gözüken protez gözler uygulanabiliyor. İlave olarak gözyaşı kanal tıkanıkları bunları çok sık görüyoruz. Gözyaşı kanalı tıkandığı zaman orada iltihap, apse yapabiliyor. Onların da yine tedavisi cerrahi ama sonuçları çok iyi. Bu sorun bebeklerde de olabiliyor. Gerçek göz kapağı düşüklükleri olabiliyor. Göz kapağının yaşlanmaya bağlı olarak fonksiyon kayıpları, içeri dönmeleri, dışarı sarkmaları olabiliyor. Apayrı bir dünya göz kapağı.”