Mide Botoksu Nedir? Nasıl Uygulanır?

Mide botoksu nedir? Mide botoksu yöntemi, zayıflama ameliyatlarında obezite cerrahisine alternatif midir? Mide botoksu kimlere önerilir? Mide botoksu ameliyathanede mi uygulanır? Anestezi nasıldır? Mide botoksunun etkisi ne kadar sürer? Bir kişiye birkaç defa uygulanabilir mi? Mide botoksu, vücut kitle endeksi 35’in üzerinde olan herkese uygulanabilir mi? Uygulanamayan hasta grubu var mıdır? Mide botoksunun avantajları nelerdir? Ne kadarlık bir sürede, ne kadar kilo kaybına yol açar? Gastrik bypass veya tüp mide yönteminin uygulanmasına neye göre karar verilir? Obezite cerrahisiyle ilgili toplumda yanlış bilinenler nelerdir?

Samsun Büyük Anadolu Hastanesi Çiftlik Şubesi Genel Cerrahi Uzmanı Dr. Öğretim Görevlisi Muzaffer Al, tüm yönleriyle obezite cerrahisini ve mide botoksunu Sağlığım İçin Herşey’de anlattı.

MİDE BOTOKSU KİMLERE ÖNERİLİYOR?

. Mide botoksu nedir? Mide botoksu yöntemi, zayıflama ameliyatlarında obezite cerrahisine alternatif midir? Mide botoksu kimlere önerilir?
‘‘Botoks, estetik cerrahide kullanılan bir kavramdır. Genel cerrahide ise, mide kas dokusu içerisinde botulinum toksin adını verdiğimiz ilaç haline getirilen botoksu ilacı uygulanarak midenin hareketi yavaşlatılır. Bu yöntemle kişinin yemiş olduğu gıdalar daha uzun süre midede kalır ve daha uzun süre tokluk hali olur. Ancak beraberinde dengeli beslenme ve düzenli sporla daha fazla kilo vermesine yardımcı olunur. Mide botoksu bariatrik ameliyatların alternatifi değildir. Hala daha morbit obezitede, şişman insanlarda, deneyimli ellerde, bariatrik cerrahi en etkin tedavi yöntemidir. Mide botoksu, özellikle ılımlı kilosu olan yani 15-20 kilo fazlalığı olan, dengeli beslenme ve düzenli sporla bunu veremeyen, iştahını kontrol edemeyen bireylere uygulanmalıdır. Kısaca vücut kitle endeksi 35’in altında olan kişilere uygulamak gerekir.’’

ETKİSİ BİR HAFTA SONRA GÖRÜLMEYE BAŞLANIYOR

. Mide botoksu ameliyathanede mi uygulanır? Anestezi nasıldır?
‘‘Mide botoksunda endoskopik yöntem uygulanır. İşlem, ameliyathane şartlarında değil, poliklinik şartlarında gerçekleştirilir. Anestezi gerekmez. Hasta sadece kısa süreli bir sedasyon alır. Yaklaşık 10-15 dakikalık işlemden bir saat sonra da normal sağlıklı hayatına döner.’’

. Mide botoksunun etkisi ne kadar sürer? Gerektiğinde mide botoksu bir kişiye birkaç defa uygulanabilir mi? Uygulamalar arasında belli bir süre var mıdır?
‘‘Mide botoksunun etkisi 7. günden itibaren görmeye başlanır. 4-6 ay kadar etki süresi vardır. 4-6 aydan sonra genellikle botoks işlemi bir kez daha tekrarlanabilir. Uygulamalar arasında belli bir süre gerekir. Etkisinin en iyi şekilde görülmesi için kişi dengeli beslenme, belli oranda yediğine dikkat etmelidir. Bunun için beslenme uzmanlarımız hastalarını yakın takip ederler. Ayrıca düzenli sporun da beraberinde olması gerekir.’’

Dr. Öğretim Görevlisi Muzaffer Al

KİMLERE UYGULANAMAZ?

. Mide botoksu, vücut kitle endeksi 35’in üzerinde olan herkese uygulanabilir mi? Uygulanamayan hasta grubu var mıdır?
‘‘Vücut kitle endeksi 35’in yukarısında olan hastalarda mide botoksunun etkinliği yoktur. Önceki yıllarda mide balonu özellikle aşırı şişman insanlarda bu hastaların anesteziye hazırlanması yönünde kısa dönemli olarak 15-20 kilogram kaybedilmesi için uygulanıyordu. Arkadan mutlaka radikal obezite ameliyatı gerçekleştiriliyordu. Mide botoksunda da bununla ilgili bazı konuşmalar var ama biz mide botoksunun bu hasta gruplarında uygulanmasının doğru olmadığını düşünüyoruz. Çünkü botulinum toksini mide kas dokusu içerisine uygulanarak oradaki kas dokusuna bir reaksiyon yapılmaktadır. Daha sonra bu hastaya tekrardan bir obezite ameliyatı planladığınız için bu obezite ameliyatında rastlayacağınız problemler daha fazla olabilir. O yüzden aşırı şişman (morbit obez) ya da vücut kitle endeksi 35’in yukarısında olan insanlarda mide botoksu uygulanmaması gerekir. Bu hasta gruplarında hala daha en etkin ve güvenilir yöntem bariatrik cerrahidir.’’

MİDE BOTOKSUNUN AVANTAJLARI

. Mide botoksunun avantajları nelerdir? Ne kadarlık bir sürede, ne kadar kilo kaybına yol açar?
‘‘Mide botoksu yöntemi ile maksimum 20 kilo kadar kayıp sağlanır. Zaten mide botoksu uygulanan hastalar genellikle 10-20 kilo gibi ılımlı derecede kilo fazlalığı olan bireylerdir. Vücut kitle endeksi 25’e kadar normal, 25-30 arası biraz kilolu, 30’dan yukarısı ise obez kabul edilir. Mide botoksu, vücut kitle endeksi 30’dan yukarı olan bireylerde daha çok tercih edilir. En büyük avantajı, endoskopik olmasıdır; yani bir ameliyat işlemi değildir. Vücudunuzda herhangi bir kese yok; çok basit bir işlem ve bilinen bir yan tesiri yok. Kişi bir saat sonra normal hayatına geçebilir. Hastaya en büyük faydası, midenin boşalmasını geciktirerek daha uzun süre tokluk hali yaratmasıdır. Başlangıçta herkes yediklerine dikkat ederek, daha az yiyerek kilo vermeyi başarabiliyor. Ama daha sonra tekrardan iştahları geri geldiği zaman daha fazla yiyerek kaybettikleri kiloları geri kazanıyorlar. Dünyada da yapılan 20 milyonluk bir çalışmada yüzde 98 oranında bireyler diyet ve egzersizle kilolarını çok başarılı veriyor ama sonradan tekrardan eski alışkanlıklarını kazanıp yediklerinin fazlasını yakamadıkları zaman vücutta yağ olarak depolanıp eski kilolarına kavuşuyorlar. Bu noktada destek vermemiz gerekiyor. Beslenme uzmanlarımız, psikiyatri ekibindeki arkadaşlarımız bu hastalara destek veriyorlar ve daha rahat, konforlu kilo vermelerini sağlıyorlar.’’

HANGİ YÖNTEMİN YAPILACAĞI NEYE GÖRE BELİRLENİYOR?

. Gastrik bypass veya tüp mide yönteminin uygulanmasına neye göre karar verilir?
‘‘Tüp mide (mide küçültme), kişinin gıda alımını azaltmaya yönelik bir işlemdir. Daha küçük mide yapılarak daha küçük gıdalarla doygunluk sağlanıp uzun dönemde fazla kilolardan kurtulması sağlanır. Gastrik bypass ise hem gıda alımını azaltan hem de gıdanın ince bağırsak tarafından emilimini azaltan bir ameliyattır. Gastrik bypass yönteminde özellikle A, D, E, K vitaminlerini ömür boyu kullanmak gerekir. O yüzden kişinin yaşı çok önemlidir. İleri yaşta olan bir insana gastrik bypass yöntemi tercih edilmemelidir. Bunun dışında beslenme alışkanlıkları çok önemlidir. Beslenme uzmanının tavsiyelerini yürütemeyen, buzdolabını açıp gece dahi yemek yerim diyen bireye bir mide küçültme ameliyatı yaparsanız istediğiniz sonucu alamazsınız. Çünkü zaman içinde küçücük mideyi genişleterek yeniden kilo kazanırlar. O yüzden kişinin beslenme alışkanlıkları, yaşı, kontrole gelip gelmeyeceği de çok önemlidir. Zayıflama ameliyatı olarak ince bağırsakta emilim bozukluğu yarattığınız için kontrole gelmeyen hastalarda ileri zamanlarda protein, yağ eksiklikleri problemleri görülebilir. Bunun yanında yüksek tansiyon, karaciğer yağlanması, uyku apnesi, diyabet gibi ek hastalığının olup olmaması çok önemlidir.’’

‘‘DÜNYANIN HER YERİNDEN HASTA GELİYOR’’

. Samsun örneğinden yola çıkarsak obezite cerrahisi için yurtdışından hangi ülkelerden hastalar geliyor?
‘‘Amerika, Kanada, İngiltere, İskoçya, Almanya, Hollanda gibi dünyanın her yerinden hasta geliyor. Bunun sebebi, daha önce ameliyat etmiş olduğumuz hastalarımızın sağlık durumunu gören çevresindeki insanların o güvenle tekrar ulaşabilmesiyle alakalıdır. Bu hasta grupları geldikleri zaman geniş bir biyokimyasal inceleme yapılıp her türlü yönden hazırlanması gerekiyor. Aynı zamanda bu hastaların obezitesinin enkondrom bozukluğa bağlı olup olmadığını belirlememiz gerekiyor. Çünkü birçok endokron hastalıklarında obezite beraberinde olabiliyor. Bütün bunlar araştırıldıktan sonra hastada beslenme alışkanlıklarındaki bozukluğa bağlı obezite tespit ediyorsak, hastanın bundan sonraki süreci psikolojik anlamda taşıyabilecek güce sahip olup olmadığı psikiyatri uzmanımız tarafından değerlendiriliyor. Kişinin ek problemleri de değerlendirildikten sonra bütün ameliyat yöntemlerinin artısını ve eksisini anlatarak hastamızla birlikte karar veriyoruz. Ameliyatı laparoskopik yöntemle gerçekleştiriyoruz. Tüp mide ameliyatı ortalama 45 dakika sürüyor. Gastrik bypass bir buçuk saat sürüyor. Ameliyattan sonra ortalama üç gün hastanemizde gözlem altında tutuyoruz. Daha sonra da bütün beslenme protokollerini ayarlayarak ülkesine gönderiyoruz.’’

OBEZİTE CERRAHİSİYLE İLGİLİ YANLIŞ BİLİNENLER

. Obezite cerrahisiyle ilgili toplumda yanlış bilinenler nelerdir? Hastalar doktorlarını seçerken nelere dikkat etmelidir?
‘‘Bir kere obeziteyle uğraşan bir merkez, deneyimli ve bu alanda çalışan bir hekim olması gerekir. Bizim çalışmalarımız tip 2 diyabette metabolik ve bariatrik cerrahi alanında yoğunlaşarak uzun yıllardır devam ediyor. Ekibin deneyimli olmasının yanında diğer ekibin de bu işleri yürütebilecek farklı bir kapasiteye sahip olması gerekiyor. Obezite cerrahisiyle ilgili toplumda yanlış bilinenlere gelince; her ameliyatın kendi seyrinde beklenen komplikasyonları yani riskleri vardır. Kardiyovasküler ve koroner bypass ameliyatında yüzde 5 oranında risk varken; obezite cerrahisinde binde 5 oranında bir risk olur. Bu risk, dünya standartlarında bir risktir. Bugün bir bademcik ya da safra kesesi ameliyatlarında da başka problemlere bağlı olarak insanlar hayatlarını kaybedebiliyor. Bunlar pek fazla gündeme gelmiyor; ama obezite olduğu için çok fazla gündeme taşınıyor. O yüzden deneyimli ellerde halen daha güvenilirdir. Normal diğer ameliyatlardan farklı özel bir riski yoktur. Sadece ekip bu alanda deneyimli olmalı; diğer takım tamamıyla birlikte güvenle bu işi yürütebilecek deneyime sahip olmalı ve bu hastaları da takip etmelidir.’’